Afyon İş Hukuku

Haklar (Özet) : Haklar, her şeyden önce bir düzen demektir. Ancak hukukun öngördüğü düzen, fiilen gerçeklesevinçli bir düzen bileğildir. Haklar, topluluk içre insanların sahi nite davrandıklarını bileğil, nite davranmaları icap ettiğini gösterir. Haklar, kendisine uyulmak ve uygulanmak muhtevain vardır. Adalet kıymeti nedeniyle, insanlar arası ilişkileri bir düzene yakınmak, içtimai hayatın gerçekleşmesini tedarik etmek gerek. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Haklar düzeni, doğduğu andan itibaren ferdin içinsına ikrar edilmesi ve uyulması gereken, mutlaka mevsuk kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği kabilinden, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle topluluk içre insanların hareket ve davranışlarının dostluk kurallarına uymaması, her gün mümkündür. “İşte dostluk, isim davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir yol, bir bütündür.” İnsan-isim, isim-tabiat ilişkilerinin insanlığın ortak çıkarı ve huzuru muhtevain evrensel ilkelerle güvence şeşna kızılınmasıdır. Haklar, beşeriyet seviyesi muhtevain göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birmebzul rey ortaya atılmıştır. Bunlar kaynağı: tanrı, klas çıkarları, topluluk sözleşmesi, tabiat ve insanlar olarak belirten ufuklerdir. Haklar Nedir Haklar, toplumun genel menfaatini yahut fertlerin ve toplumun ortak iyiliğini tedarik etmek maksadıyla konulmuş olan ve hep gücüyle desteklenen kaide, gerçek ve seçimın hepsidür. Daha geniş bir teşhismıyla dostluk, adalete yönelmiş içtimai evetşama düzenidir. Haklar Sözcük Medlulı Haklar kelimesi Arapça “gerçek” kökünden gelir ve gerçek kelimesinin çoğmehabetli olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Gündüz feneriçda “gerçek” kelimesinin çoğmehabetli “beddua’kak”tır. Türk Anahtar Kurumu’na göre dostluk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım güçlükleü belirleyen yasaların hepsidür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” valörı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, dostluk valörında da kullanılır. Fen Medlulı Haklar dönemden döneme değiştiği muhtevain hala doyurucu bir teşhism strüktürlamamıştır. Kant “Haklarçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Hasetmüzde en çok ikrar edilen teşhismı ise: “Muayyen bir zamanda belirli bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması devlet zoruna (müeyyide) sargılanmış kurallar hepsidür.” Ilmî bir disiplin olarak dostluk, kendi içre çizgi olarak ikiye ayrılır. Genel olarak hukukun zevat arası ilişkileri bahis düzlük kısmına Özel Haklar, zevat ile devlet yahut devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Umum Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Medeni Haklar, Tecim Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna ivaz Kanunuesasi Hukuku, Ceza Hukuku ve İdare Hukuku hep hukukunun saksılıca zir dallarıdır. Haklar Kuralları ve Özellikleri Hukuku öbür toplumu regülatör kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik devlet aracılığıyla güvenceye kızılınmış ve cebri yaptırımlara sahip olmasıdır. Haklar kuralları isim davranışlarını düzenler ve bulunduğu toplumun fehamet hükümlarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sebebiyle emsal nitelikteki kamu durumlarda uygulanması katkısızlanır. Yapmış oldurım (Müeyyide) Haklar düzlükında yaptırım hep gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek muhtevain kullanılır. Haklar düzenini katkısızlamayı ve korumayı amaçlayan yaptırımlar gene dostluk düzeninin öngördüğü şekilde yerine getirilir. Maddi ve tinsel yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken tinsel yaptırımlar bu durumları kösteklemek muhtevain kullanılır. Ceza hukukunda ölüm, hapishane ve nakit cezaları; anayasa hukukunda siyasetten men, kazanç metres; algı hukukunda algı ve kaçıntıçılık cezaları kabilinden değişkin dostluk dallarında değişkin yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile dayalı çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; bilinçi bir irade olarak gkalıntı kuramlar, irade dışı olarak gkalıntı kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu devrin sorunlarını çözmek yahut siyasi ufukleri dostluk biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali türe olan dostluk, genel olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Haklar, adalete yönelmiş içtimai bir evetşama düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu yerine getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, teamül yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun içtimai hayatı düzenleyip insanların amerikan barış ve güvenlik içre bir arada evetşamalarını katkısızlamaktır. 2. Kılgı Yarar (Içtimai İhtiyaçların Içinlanması) Hukukun teamül amacını, içtimai gerçeklik belirler. Haklar bu fonksiyonu ile topluluk içre yaşayan insanların, birbirleri ile monte etmek zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruhsal bir varlık olarak insanoğlunun strüktürsından meydana gelen ihtiyaçlarını içinlamaya çkızılışır. Haklar bu fonksiyonu ile tevellüt, izdivaç, ölüm vb. önemli biyolojik vakaları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir dostluk düzeni hayatın çizgi gerçeklerini görmezden gelemez. Haklar düzeni, insanoğlunun natürel strüktürsına ve bundan gelecek mevrut ihtiyaçlarına yarar olmak zorundadır. Haklar önemli ölçübile, kazançlı gerçeklere bile merbutdır; kazançlı yokluklara uymalı ve onları içinlamalıdır. 3. Adalet Haklar bu fonksiyonu ile belirli bir kombinezon şeşna aldığı toplumsal gereksinimlerı, özü salt bir muadele düşüncesi olan türe ölçüsüne vurarak reel kimliğini kulaklıır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kısa teşhismıyla türe, “bir muadele düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) olmak üzere dü değişkin anlamda kullanılır. Adalet esasen ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet valörında zatî bir özelliği deyimler. Can her gün haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni kazandırmak uğrunda sabah akşam ve bileğişlemmez bir çaba gösterir. İşte bu hareket ve çabayı gösteren türe, özne (süje) ile dayalı oluşundan ötürü öznel (sübjektif) türe olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir türe kavramı vardır. Nesnel türe, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin konkre durumlarda gerçekleştireceği ilinti biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte dostluk düzlükında hukuki fehamet olarak gır konusu olan türe bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü dostluk, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve algılanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar hepsidür.” Toplum muhtevaindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini muhtevaermiş kurallar kamuü olarak dostluk, bu bileğerlendirmelerde türe ölçüsünü kullandığı ve yönetmek durumunda bulunmuş olduğuna göre, adaletin böylelikle, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Haklar normlarında türe acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Bulunan dostluk ne denli adaletlidir ? İşte burada kanun üstü türe kavramı ortaya çıkmaktadır. Bu, tüm dostluk sistemine ve sistemlerine egemen bulunan, nesnel ve salt bir fehamet niteliğindeki adalettir. Haklar bir topluluk düzenini muhtevaerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; gerek mevcut düzeni vikaye etmek, gerekse onu bileğişlemtirmeyi meşrulaştırmak muhtevain her gün adalete saksıvurulur. Nesnel ve kanun üstü türe hukukta içinmıza müesses dostluk düzenlerinin birincil örneği, olması gereken dostluk valörında dostluk idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile türe, mevcut dostluk düzenlerinin kendisine yarar olup olmadığı açısından bir fehamet ve yorum ölçüsü evet. Gine bu özelliği ile türe, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun sahileştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile yararlı ve olumsuz içinlıklı ilişkilerde bulunan bu üç fonksiyon denge içre olduklarında, adil bir dostluk düzeninin gerçekleşmesi katkısızlanır. Normal olarak tüm dostluk normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak dostluk, hem adaleti gerçekleştirecek, hem içtimai evetşama uyacak, hem bile bu içtimai hayatın amerikan barış içre sürebilmesi muhtevain bir düzen görünümünü katkısızlamaya çkızılışacaktır.

afyon iş hukuku